Mặt tối của cơn sốt vàng ở Trung Quốc

 Các nhà đầu tư Trung Quốc đã đổ tiền tiết kiệm của mình vào vàng, bị thu hút bởi những lời hứa hẹn về giá cả tăng cao. Việc một công ty đột ngột đóng cửa là một câu chuyện cảnh giác.

Khi giá vàng tăng vọt, Julie Li nghĩ rằng khoản đầu tư của mình vào kim loại quý này là quyết định sáng suốt nhất mà cô từng đưa ra. Trên khắp Trung Quốc, nhiều người giống cô đã đổ tiền tiết kiệm của mình vào vàng, bị thu hút bởi những công ty hứa hẹn lợi nhuận lớn trong tương lai xa.

Khoảng một năm trước, cô Li đã đầu tư khoảng 35.000 đô la vào các thỏi vàng thông qua Yongkun Gold, một công ty điều hành một nền tảng trực tuyến và hàng chục cửa hàng trang sức ở miền đông Trung Quốc. Các khoản đầu tư này hoạt động rất tốt đến nỗi cô đã sử dụng thẻ tín dụng để đầu tư thêm 20.000 đô la.

Tháng trước, cô Li và hàng nghìn nhà đầu tư khác của Yongkun Gold được cho là sẽ nhận được khoản thanh toán từ tài khoản của họ. Thay vào đó, công ty đã dừng mọi hoạt động rút tiền và đóng cửa các cửa hàng. Trụ sở chính của công ty tại thành phố Hàng Châu, miền đông Trung Quốc đã đóng cửa và công ty ngừng trả lời các cuộc gọi và tin nhắn.

“Đó là tất cả số tiền tiết kiệm của tôi”, cô Li, 28 tuổi, làm nhân viên dịch vụ khách hàng tại tỉnh Tứ Xuyên, Tây Nam Trung Quốc, cho biết. “Nhân viên bán hàng cứ nói với tôi rằng giá vàng sẽ tiếp tục tăng”.

Sự nhiệt tình của các nhà đầu tư cá nhân như cô Li là yếu tố chính thúc đẩy giá vàng tăng cao, gần đây đã lập một loạt kỷ lục. Trong ba tháng đầu năm, các nhà đầu tư Trung Quốc đã mua khoảng 124 tấn vàng thỏi và tiền xu, tăng 12 phần trăm so với năm trước và nhiều hơn hẳn so với các nhà đầu tư ở bất kỳ quốc gia nào khác, theo Hội đồng Vàng Thế giới.

Hoàn cảnh của cô Li và nhiều nhà đầu tư vàng khác có thể mất tiền là mối lo ngại đối với các quan chức Trung Quốc, những người rất nhạy cảm với bất kỳ nguồn bất ổn xã hội tiềm ẩn nào. Cảnh sát địa phương đã bắt đầu một cuộc điều tra hình sự đối với công ty.

Các nạn nhân của các tội phạm tài chính thường bị giám sát chặt chẽ ở Trung Quốc vì nhiều người đã phải đứng ra biểu tình công khai.

Hàng chục nhà đầu tư, từ nhiều nơi ở Trung Quốc, đã lên kế hoạch tập trung và biểu tình với biểu ngữ trước chính quyền thành phố Hàng Châu vào thứ Tư. Họ đã được các nhóm cảnh sát đón ngay khi đến nơi, và ít nhất một người đã bị tạm giữ, theo một số người có mặt tại đó. Những người còn lại đã được hộ tống đến một tòa nhà khác chấp nhận đơn kiến ​​nghị của công chúng.

Sau khi họ trở về nhà, một số nhà đầu tư đã nhận được cuộc gọi điện thoại hoặc cuộc viếng thăm từ cảnh sát, những người đã cảnh báo họ không nên tiếp tục kiến ​​nghị.

Vàng thường được coi là khoản đầu tư an toàn trong thời kỳ bất ổn kinh tế hoặc địa chính trị, và nền kinh tế Trung Quốc đang chậm lại và cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ có thể thúc đẩy một số nhu cầu.

Sự gia tăng nhanh chóng trong sự phấn khích đối với vàng cũng phản ánh sự mất niềm tin của người mua Trung Quốc vào các khoản đầu tư khác. Thị trường bất động sản vẫn chưa phục hồi sau một cuộc suy thoái sâu sắc, dẫn đến sự sụp đổ của các quỹ đầu tư lớn. Thị trường chứng khoán Trung Quốc đã trì trệ trong nhiều năm.

Điều đó đã khiến vàng trở thành một lựa chọn thay thế hấp dẫn. Người Trung Quốc là "những người mua có niềm tin cao" đã "thay đổi động lực của thị trường vàng thỏi toàn cầu", Ross Norman, giám đốc điều hành của Metals Daily, một công ty thông tin và nghiên cứu, cho biết.

Được thúc đẩy bởi những niềm tin đó, các nhà đầu tư Trung Quốc đã đổ tiền vào các quỹ vàng, và một ngành công nghiệp đã phát triển mạnh mẽ bằng cách bán vàng thỏi, tiền xu và các hạt vàng nhỏ bằng viên sỏi.

Yongkun Gold Jewelry được thành lập vào năm 2014 do Vương Quốc Hải, một nhà phân tích tài chính cũng bán vàng và cung cấp dịch vụ đầu tư trực tuyến. Ông Vương đã thành lập một số công ty quản lý tài sản vào những năm 2010 và giành được các danh hiệu danh dự từ các tổ chức được chính phủ hậu thuẫn.

Các nhà đầu tư cảm thấy thoải mái với thành tích tương đối dài của công ty, sự hiện diện bán lẻ của công ty và các dấu hiệu cho thấy công ty đã được chính phủ chấp thuận. Một trong những công ty con của công ty, Yongkun Asset Management, đã hợp tác với Ngân hàng Công thương Trung Quốc do nhà nước sở hữu để bán các khoản đầu tư được bảo đảm bằng vàng. Năm ngoái, Yongkun đã được cảnh sát khen ngợi vì đã ngăn chặn những kẻ lừa đảo mua vàng thỏi như một phần của hoạt động rửa tiền.

Ông Vương, người sáng lập Yongkun, không thể liên lạc được và các cuộc gọi đến công ty đều không được trả lời.

Cô Li, nhà đầu tư đến từ tỉnh Tứ Xuyên, cho biết bà đã bắt đầu đầu tư vào Yongkun, khi bị thu hút bởi sự gia tăng ổn định của giá vàng khi các ngân hàng Trung Quốc đưa ra mức lãi suất thấp cho tiền gửi tiết kiệm.

Yongkun đã đưa ra những gì có vẻ như là một cơ hội mà không có rủi ro nào. Các nhà đầu tư có thể đặt hàng thỏi vàng trực tuyến và sau vài tuần, có thể nhận hàng hoặc bán lại cho công ty. Họ sẽ bỏ túi lợi nhuận nếu giá tăng và nếu giá giảm, Yongkun đảm bảo mua lại vàng với giá mua ban đầu, theo cô Li.

Những khách hàng mua vàng trị giá hơn 400.000 đô la được hứa hẹn mức lợi nhuận hàng năm là 9 phần trăm.

Các nhà đầu tư được cấp giấy chứng nhận chứng thực rằng vàng được lưu trữ trong các két sắt tại một chi nhánh của Ngân hàng Trung Quốc do nhà nước sở hữu. Tuy nhiên, khi liên lạc qua điện thoại, một đại diện của chi nhánh ngân hàng, người chỉ cho biết họ là Vương, cho biết cả Yongkun Gold và các công ty liên kết của công ty đều không gửi vàng ở đó.

Fu Yindi, một sinh viên đại học đến từ tỉnh Sơn Đông, miền bắc Trung Quốc, cho biết cha cô, một công nhân xây dựng, đã đầu tư số tiền tiết kiệm cả đời của gia đình là hơn 200.000 đô la, sau khi một nhân viên bán hàng đến nhà họ và đảm bảo rằng vàng đang được lưu trữ trong két sắt của ngân hàng.

Cô cho biết 700 cư dân địa phương khác, nhiều người trong số họ là người đã nghỉ hưu, cũng đã đầu tư với Yongkun ngay sau khi công ty mở một cửa hàng tại thị trấn của họ, ở khu vực sản xuất vàng lớn nhất cả nước.

"Họ tin rằng vàng có thể giữ được giá trị lâu dài", cô Fu nói. "Nhưng giờ họ không thể lấy lại được số tiền họ đã dành dụm tiết kiệm trước đó".

Một cựu nhân viên Yongkun, người yêu cầu không nêu tên, cho biết công nhân tại công ty cũng đã đầu tư vào vàng thông qua các quỹ của công ty, một phần bị thu hút bởi các khoản tiền thưởng hấp dẫn khi làm như vậy.

Cô Li cho biết cô là một trong những nhà đầu tư đã đến Hàng Châu vào tháng trước để gặp cảnh sát và cung cấp bằng chứng. Các nhà đầu tư Yongkun cũng đã sử dụng mạng xã hội để tuyên bố rằng công ty đã mất toàn bộ tiền tiết kiệm của họ. Hashtag “yongkungold” đã thu hút khoảng 30 triệu lượt xem trên Douyin, phiên bản TikTok của Trung Quốc.

Một số nhà đầu tư Yongkun đã lên tiếng trên mạng xã hội cho biết họ đã nhận được các cuộc gọi từ cảnh sát.